UM Tarnów: Osiemdziesiąta rocznica pierwszego transportu do KL Auschwit...

Podczas najbliższego weekendu obchodzić będziemy w Tarnowie 80. rocznicę pierwszego transportu polskich więźniów politycznych z Tarnowa do niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz.

W sobotę 13 czerwca uruchomiona zostanie strona www.pierwszytransport.tarnow.pl. Będzie ona poświęcona nie tylko więźniom pierwszego transportu (przemarsz ulicami Tarnowa na rampę kolejową, przejazd pociągiem osobowym do Oświęcimia, przyjęcie w KL Auschwitz, biogramy, struktura zawodowa i wiekowa oraz dalsze losy). Znaleźć będzie można na niej również informacje dotyczące tła historycznego, czyli wybuchu bomby zegarowej na tarnowskim dworcu kolejowym, Tarnowa w dniu 1 września 1939 roku, zajęcia Tarnowa przez wojska niemieckie 7 września 1939 roku, tarnowskiej siedziby Gestapo czy tarnowskiego więzienia będącego miejscem zgrupowania polskich więźniów politycznych przeznaczonych do wywozu do KL Auschwitz.

Tego samego dnia w Galerii Biura Wystaw Artystycznych na dworcu PKP otwarta zostanie wystawa Przeciw wojnie. 80. rocznica pierwszego transportu do KL Auschwitz”. Jest to wystawa dzieł sztuki współczesnej z kolekcji Małopolskiej Fundacji Muzeum Sztuki Współczesnej uzupełniona o specjalnie wypożyczone prace oraz archiwalia. Zobaczyć można będzie na niej m.in. prace: więźnia z pierwszego transportu, Mariana Kołodzieja, Huberta Czerepoka, Zbigniewa Libery, Krzysztofa Piętki, Wilhelma Sasnala, Grzegorza Sztwiertni oraz Józefa Szajny. Tytuł wystawy nawiązuje do Ogólnopolskiej Wystawy Młodej Plastyki Przeciw wojnie przeciw faszyzmowi”, która odbyła się w 1955 roku w Warszawie i była przełomowym wydarzeniem dla polskiej sztuki po drugiej wojnie światowej. W sobotę wystawę zwiedzać będzie można w godz. 11-18, w pozostałe dni od wtorku do piątku i w niedziele od godz. 9 do 16. Wystawa czynna będzie do 15 listopada. Wstęp wolny.

O godz. 17 zainaugurowane uroczystości przy Pomniku I Transportu do KL Auschwitz, godzinę później rozpocznie się uroczysta msza św. w bazylice katedralnej.

Niedzielna część uroczystości rozpocznie się o godz. 9 przemarszem ulicami Tarnowa. Jego uczestnicy przejdą spod Pomnika I Transportu, ulicami Wałową i Krakowską na dworzec kolejowy, gdzie złożą Światła Pamięci pod znajdującym się tam obeliskiem z nazwiskami wszystkich więźniów z pierwszego transportu.

W samo południe, w Amfiteatrze Letnim przy ul. Kopernika rozpocznie się natomiast wydarzenie pod nazwą Tarnów 14 czerwca 1940-2020”. Będzie ono okazją do spotkania z rodzinami więźniów pierwszego transportu, wysłuchania prelekcji tarnowskich historyków oraz zobaczenia filmów związanych z pierwszym transportem oraz z obozem KL Auschwitz.

Przez oba dni na placu Sobieskiego oglądać będzie można wystawę planszową poświęconą pamięci więźniów pierwszego transportu. Zaprezentowane zostaną na niej fotografie z dnia wymarszu oraz zdjęcia więźniów związanych z Tarnowem i regionem. W Tarnowskim Centrum Informacji dostępna jest już specjalna okolicznościowa pieczątka, dotycząca rocznicy pierwszego transportu. Na Poczcie Polskiej przy ul. Mickiewicza uzyskać można natomiast okolicznościowy stempel.

Czternastego czerwca 1940 roku do Auschwitz przyjechał, liczący 728 Polaków, transport z więzienia w Tarnowie. Byli wśród nich żołnierze kampanii wrześniowej, członkowie podziemnych organizacji niepodległościowych, gimnazjaliści i studenci, a także niewielka grupa tarnowskich Żydów. W obozie otrzymali oni numery od 31 do 758 (pierwsze numery otrzymali przywiezieni wcześniej do Auschwitz niemieccy więźniowie kryminalni z obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen, którzy objęli stanowiska funkcyjnych), a na okres kwarantanny umieszczono ich w budynkach dawnego Polskiego Monopolu Tytoniowego, nieopodal terenu dzisiejszego Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau. Wojnę przeżyło 298 więźniów z pierwszego transportu, zginęło 272, w przypadku 158 los jest nieznany.

W 2006 roku Sejm RP ustanowił dzień 14 czerwca Narodowym Dniem Pamięci Ofiar Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych. W przyjętej wówczas uchwale, posłowie złożyli też hołd wszystkim ofiarom zbrodni nazistowskich.

Urząd Miasta Tarnowa, tarnow.pl/Dla-mieszkancow/Aktualnosci/Miasto/Osiemdziesiata-rocznica-pierwszego-transportu-do-KL-Auschwitz