W imieniu kierownictwa polskiej Policji oficerowie łącznikowi komisarz Krzysztof Markiewicz i komisarz Michał Linda złożyli kwiaty na odrestaurowanym grobie Komendanta Głównego Policji Państwowej, generała Kordiana Józefa Zamorskiego w Londynie.
Dzień Wszystkich Świętych to czas wspomnień bliskich i ważnych dla nas osób. To także okazja do zadumy i refleksji nad przemijającym czasem. W przeddzień 1 listopada polscy policjanci - oficerowie łącznikowi w Wielkiej Brytanii złożyli kwiaty na grobie generała Kordiana Józefa Zamorskiego, ostatniego Komendanta Głównego Policji Państwowej. Miejsce spoczynku generała Zamorskiego i jego żony, Leokadii Zamorskiej na terenie St. Mery’s Catholic Cemetery w Londynie, zostało ostatnio odrestaurowane dzięki wysiłkom Instytutu Pamięci Narodowej oraz polskiej Policji.
Kordian Józef Zamorski – generał dywizji, oficer Legionów, uczestnik obu wojen światowych i wojny polsko-bolszewickiej, były komendant główny Policji Państwowej w latach 1935-1939, były zastępca dowódcy Wojsk Polskich na Bliskim Wschodzie, Kanclerz Orderu Polonia Restituta, odznaczony Orderem Virtuti Militari 5 klasy, Orderem Polonia Restituta I, III, IV klasy, Krzyżem Niepodległości, 4-rotnie Krzyżem Walecznych, Złotym Krzyżem Zasługi i wieloma odznaczeniami zagranicznymi.
Urodził się 1 kwietnia 1890 r. w majątku Kołkówka, wsi Rzepiennik Biskupi położonej w województwie małopolskim w powiecie tarnowskim w gm. Rzepiennik Strzyżewski. Był synem Arnolda Zamorskiego (dzierżawcy folwarku Kołkówka) i Wiktorii z domu Serafin. Studiował malarstwo u prof. Józefa Mehoffera i kurs grafiki u prof. Jana Pankiewicza. Ze względu na wybuch I wojny światowej krakowską Akademię Sztuk Pięknych ukończył egzaminem celującym dopiero w 1918 r.
Obejmując stanowisko komendanta głównego PP, gen. Kordian Zamorski miał 45 lat, z których 25 poświęcił służbie wojskowej. Z dniem 25 stycznia 1935 r. Kordian Zamorski został zwolniony ze stanowiska szefa Oddziału I SG WP przeniesiony w stan nieczynny na okres 12 miesięcy, z równoczesnym oddaniem do dyspozycji ministra spraw wewnętrznych, który wyznaczył go na stanowisko komendanta głównego Policji Państwowej.
W okresie dowodzenia korpusem PP gen. Zamorski realizował plany organizacyjno-szkoleniowe, rozpoczął proces włączania policji mundurowej do wykonywania zadań z zakresu służby śledczej i politycznej. Wyszkolenie funkcjonariuszy uzupełniano przepisami służbowymi i artykułami dotyczącymi ekspertyzy kryminalistycznej np. broni palnej lub daktyloskopii. Również pomysłem komendanta było wydanie dwumiesięcznika „Przegląd Policyjny”, z artykułami o charakterze naukowym m.in. badaczy z Niemiec i Austrii, który ukazywał się od stycznia 1936 r. do wybuchu II wojny światowej. Zamorski podejmował wiele działań, aby podnieść poziom wyszkolenia i sprawności fizycznej korpusu policyjnego. Wytykał liczne wady zarówno komendantom, jak i ich podwładnym, konsekwentnie potępiał przypadki niesubordynacji, pijaństwa i korupcji wśród funkcjonariuszy. Za priorytet postawił sobie walkę z nadużyciami i wykroczeniami wśród policyjnej kadry. W 1938 r. był autorem „Przykazań Policjanta”, zawierających czternaście podstawowych zasad moralnych, którymi powinien kierować się każdy funkcjonariusz Policji. Polska Policja Państwowa za kadencji Zamorskiego utrzymywała liczne kontakty z policją państw ościennych, głównie policją estońską i łotewską. Komendant Zamorski na czele polskiej delegacji odbył szereg wizyt zagranicznych, m.in. był we Włoszech i Francji. Pierwszą podróż zagraniczną odbył latem 1935 r. do hitlerowskich Niemiec, gdzie zapoznał się z organizacją i metodami pracy policji niemieckiej.
Generał Zamorski piastował swoje stanowisko do wybuchu II wojny światowej. W czasie obrony stolicy wyjechał z miasta 7 września 1939 r., po otrzymaniu rozkazu ewakuacji Komendy Głównej Policji. Zmuszony do opuszczenia kraju, razem z innymi funkcjonariuszami państwowymi przekroczył granicę i ewakuował część kierownictwa Policji do Rumunii i na Węgry. Został internowany w obozie Băile Herculane dla polskich generałów w Rumunii. Następnie po opuszczeniu obozu przez Turcję dotarł do Palestyny, gdzie przebywał w polskim obozie wojskowym w Latrun. Od listopada 1940 do sierpnia 1942 r. był komendantem Ośrodka Zapasowego Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich i pełnił obowiązki dowódcy oddziałów Wojska Polskiego na Bliskim Wschodzie, a następnie zastępcy dowódcy tych oddziałów. W tym samym roku przeniesiony został w stan nieczynny. Po wojnie na stałe osiedlił się w Wielkiej Brytanii i zamieszkał w Londynie. Prezydent RP August Zaleski awansował go 11 listopada 1966 r. na generała dywizji ze starszeństwem w korpusie generałów.
Komendant Zamorski zmarł 19 grudnia 1983 r. w Londynie, w wieku 93 lat. Jego prochy spoczęły na londyńskim cmentarzu St. Mary, gdzie znajdują się groby blisko 400 żołnierzy, służących w różnych rodzajach sił zbrojnych podczas obu wojen światowych.
Przykazania Policjanta:
- Honor i Ojczyzna – oto hasła, którymi w życiu Twoim masz się kierować.
- Ojczyzna powierzyła Ci broń i oczekuje, że będziesz Jej godny.
- Ojczyzna przyznała Ci wyjątkowe prawa. Tych praw nie nadużywaj, gdyż nie są one przywilejem, lecz obowiązkiem, który sumiennie wypełniasz w służbie Narodu.
- Przestępstwo jest nieszczęściem. Zachowaj się wobec niego z powagą i ludzkością.
- Pomóż temu, kto Twej pomocy potrzebuje i obchodź się ze wszystkimi tak, jak byś chciał, by się z Tobą obchodzono.
- Bądź odważny, sumienny, ostrożny i nie zawiedź nigdy zaufania przełożonego. Nadużycie zaufania jest hańbą. Mów prawdę, gdyż kłamstwo jest tchórzostwem.
- Pamiętaj, że nosisz mundur. Jak Cię widzą, tak Cię piszą. Bądź więc zawsze schludnie i czysto ubrany i nie zaniedbuj wyglądu zewnętrznego.
- Żyj skromnie, zachowasz przez to niezależność. Nie przyjmuj żadnych podarunków, gdyż to zobowiązuje. Jako policjant nie możesz mieć zobowiązań. Życie ponad stan jest hańbą i prowadzi do nieszczęścia. Pijaństwo zabierze Ci ludzką godność, staniesz się pośmiewiskiem rodaków i zasłużysz na pogardę dzieci.
- Pamiętaj, że Cię podsłuchują, więc nie mów publicznie o sprawach służbowych. Zachowaj umiar w mowie.
- Bądź w życiu i służbie sprawiedliwy.
- W wystąpieniach przeciwko wrogom Ojczyzny bądź bezwzględny, pamiętaj jednak, że dobry żołnierz gardzi okrucieństwem.
- Rozkazów przełożonych słuchaj bezwzględnie, bądź wzorem dla podwładnych, którzy Cię pilnie obserwują. Jeśli żądasz od innych, by byli dobrymi kolegami, pamiętaj sam o koleżeństwie.
- Miej pogardę dla pochlebców.
- Pamiętaj, że jesteś żołnierzem. Nie zaniedbuj ćwiczyć się w żołnierskiej sprawności i ucz się ciągle, pamiętając o tym, że obywatele widzą w Tobie człowieka, który musi wiedzieć wszystko.
Komendant Główny Policji Państwowej
gen. insp. Kordian Józef Zamorski („Na Posterunku”, nr 5/1938 r.)
(opr. Małgorzata Ewa Rosen, BEH-MP KGP)
