Podczas dzisiejszej sesji Rady Miejskiej tarnowscy radni jednogłośni zdecydowali, że kolejny, 2023 rok, zostanie ustanowiony w Tarnowie rokiem Karola Olszewskiego i Zygmunta Wróblewskiego. To najsłynniejsi, polscy fizycy i chemicy, którzy jako pierwsi, 140 lat temu, skroplili tlen, azot i tlenek węgla.
Prace tych dwóch uczonych były ważnym krokiem w rozwoju cywilizacji. Wniosły istotny wkład w postanie kriogeniki – techniki skraplania gazów i otrzymywania niskich temperatur. Kriogenika odgrywa do dziś ważną rolę w badaniach naukowych, ale jest też istotna w zastosowaniach praktycznych w przemyśle, medycynie czy fizjoterapii.
Mężczyźni dokonali wspólnie skroplenia składników powietrza 1883 roku. – „Biorąc pod uwagę 140. rocznicę tak ważnego dla ludzkości odkrycia naukowego, Rada Miejska w Tarnowie pragnie upamiętnić to wydarzenie i przybliżyć postacie Karola Olszewskiego i Zygmunta Wróblewskiego, aby byli inspiracją dla współczesnych” można przeczytać w uzasadnieniu do projektu uchwały.
(mt), fot. Wikipedia
***
Karol Olszewski urodził się w 1846 roku i zmarł w 1915 roku. Był absolwentem I Liceum Ogólnokształcącego w Tarnowie, gdzie zyskał świadectwo dojrzałości z celującymi wynikami. Studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, kształcił się również w Heidelbergu. W początkowym okresie pracy dokonywał analiz chemicznych wód studziennych i rzecznych. W 1907 roku, na kilka lat przed swoją śmiercią, badał wody ze Świerczkowa – dzisiejsze Mościce, na potrzeby planowej budowy wodociągów w Tarnowie.
Z kolei Zygmunt Wróblewski urodził się w 1845 roku, a zmarł w 1888. Studiował w Kijowie, a za udział w powstaniu styczniowym zesłano go na Sybir. Kształcił się w Heidelbergu, Monachium i Strasburgu. Prowadził badania nad wzbudzaniem elektryczności środkami mechanicznymi. Badał także pomiar prędkości dźwięku w gazach i ciałach stałych, interesował się też dyfuzją gazów.
