Dzisiaj mija 150. rocznica śmierci Rufina Piotrowskiego. Jego pomnik o podstawie w formie ściętej piramidy kamiennej, przedstawiający alegoryczną postać kobiecą symbolizującą Ojczyznę opłakującą śmierć swojego ukochanego syna, jest jednym z najbardziej charakterystycznych na Cmentarzu Starym w Tarnowie.
Rufin Piotrowski urodził się 28 stycznia 1806 roku w leżącym dzisiaj na terenie Ukrainy (obwód żytomierski) Malinie. Był synem Józefa Piotrowskiego, mieszczanina spod warszawskiej Pragi oraz Agnieszki z domu Zakusiło, kresowej szlachcianki. Do Malina jego rodzina trafiła po rzezi Pragi podczas powstania kościuszkowskiego.
W czasie powstania listopadowego, podczas którego awansował do stopnia podoficera, walczył w korpusie generała Józefa Dwernickiego w bitwie pod Ostrołęką i w obronie Warszawy. Dwa razy składał broń poza granicami Królestwa, udając się na emigrację. W 1843 roku przybył jako emisariusz do ojczyzny i organizował konspirację w Kamieńcu Podolskim. Schwytany 31 grudnia 1843 roku, siedem miesięcy później (29 lipca 1844 roku) został skazany na karę śmierci przez rozstrzelanie. Wyrok ten zamieniono na dożywotnie zesłanie na Syberię. W lutym 1846 roku uciekł do Archangielska, skąd przedostał się najpierw do Petersburga, a następnie do Rygi. Rosję opuścił docierając przez Królewiec do Francji.
W latach 1851-1867 był wykładowcą języka polskiego, geografii i historii w Szkole Narodowej Polskiej w Paryżu. Po wybuchu wojny krymskiej przebywał w Turcji (1853-1854), gdzie pojechał by pomóc Józefowi Wysockiemu przy organizowaniu Legionu Polskiego. W roku 1867 opuścił Francję i zamieszkał w Krakowie. Tam spotkał się z Adolfem Jordanem, właścicielem majątku Błonie koło Tarnowa i od tego momentu rozpoczęły się jego związki z naszym miastem. Początkowo był nauczycielem dzieci Adolfa Jordana, a od 1871 roku nauczycielem języka francuskiego w Cesarsko-Królewskim Gimnazjum w Tarnowie. Pierwszego stycznia 1870 roku - w wieku 63 lat - wziął w tarnowskiej katedrze ślub z nauczycielką Anielą Stachowicz.
Zmarł bezpotomnie dwa lata później – 20 lipca 1872 roku - na opuchliznę płuc, w testamencie zapisując 100 tysięcy złotych na cele dobroczynne. Jego pogrzeb odbył się 22 lipca 1872 roku na Cmentarzu Starym w Tarnowie. Swoje wspomnienia zawarł między innymi w: „Pamiętnikach z pobytu na Syberii” (1860 – 1861), które ukazały się nakładem Księgarni Jana Konstantego Żupańskiego, a następnie zostały przetłumaczone na kilka języków.
Dnia 1 listopada 1876 roku na Cmentarzu Starym na Zabłociu w Tarnowie dokonano uroczystego odsłonięcia ufundowanego ze składek społecznych pomnika Rufina Piotrowskiego autorstwa Antoniego Kurzawy.
(sm)
Źródło i fot: www.starycmentarz.pl
