Jeszcze przez blisko tydzień – do poniedziałku 18 kwietnia – w Berlinie oglądać można wystawę „The Cold Eye. Ostatnie zdjęcia rodzin żydowskich z tarnowskiego getta”. Przedstawia ona życie Żydów w Tarnowie przed wybuchem II wojny światowej oraz ich mord pod okupacją niemiecką. Wiele dokumentów na niej pochodzi z prywatnych zbiorów tarnowian: Marka Tomaszewskiego oraz Adama Bartosza.

Tarnowska delegacja w Muzeum w Berlinie

W ubiegłym tygodniu berlińską wystawę zwiedziła delegacja z Tarnowa: zastępczyni prezydenta, Agnieszka Kawa, dyrektorka Biura Wystaw Artystycznych w Tarnowie, Ewa Łączyńska-Widz, przedstawiciele Tarnowskiego Centrum Informacji – dyrektor Marcin Pałach i Paweł Rybak oraz Muzeum Okręgowego w Tarnowie i Komitetu Opieki nad Zabytkami Kultury Żydowskiej w Tarnowie – Adam Bartosz i Magdalena Bartosz.

W czasie spotkania z dyrektorką Fundacji Topografia Terroru dr Andreą Ridle oraz przedstawicielkami zespołu kuratorskiego wystawy dr Stephanie Bohra i dr Eriką Bucholtz, tarnowska delegacja zwiedziła muzeum Topografia Terroru - wystawę stałą, wystawę plenerową mieszczącą się przy fragmentach zachowanego muru berlińskiego oraz wystawę dotyczącą Tarnowa.

W czasie rozmów zapadły szczegóły w sprawie tarnowskiej odsłony wystawy, która prezentowana będzie w głównej siedzibie Biura Wystaw Artystycznych w Tarnowie – Pałacyku Strzeleckim. Tarnów będzie pierwszym polskim miastem, w którym wystawa zostanie pokazana. Potem pojedzie do Krakowa i Warszawy. Polska publiczność będzie mogła ją obejrzeć od czerwca do września przyszłego roku. Termin wystawy nie jest przypadkowy. To czas, kiedy w Tarnowie odbywają się Dni Pamięci Żydów Galicyjskich Galicjaner Sztetl oraz Festiwal Kultury Żydowskiej w Krakowie. W okresie wakacji najwięcej osób żydowskiego pochodzenia odwiedza także Tarnów w poszukiwaniu swoich korzeni. Dodatkowo, we wrześniu przyszłego roku obchodzona będzie 80. rocznica likwidacja getta w Tarnowie.

Prace nad polską prezentacją są już zaawansowane, gotowe jest już polskie tłumaczenie wystawy oraz wydruki w języku polskim. W przygotowaniu jest polska wersja katalogu.

Pod koniec 1941 r. dwie wiedeńskie uczone pracowały nad nazistowskimi badaniami „typowych wschodnioeuropejskich Żydów”. W marcu 1942 r. „zimnym okiem nauki” sfotografowały ponad sto żydowskich rodzin – 565 mężczyzn, kobiet i dzieci – w okupowanym przez Niemców Tarnowie. Tylko 26 z nich przeżyło Holokaust i mogło opowiedzieć, co działo się w trakcie badań. Zachowały się zdjęcia i krótkie biografie zamordowanych. Wystawa wieńczy wieloletnie przygotowania, w czasie których udało się także dotrzeć do wcześniej nieznanych archiwalnych zdjęć Tarnowa.

Wystawa została zrealizowana przez trzy instytucje: Fundację Topografia Terroru, Fundację Pomnik Pomordowanych Żydów Europy i Muzeum Historii Naturalnej w Wiedniu. Warto wspomnieć, że poza Berlinem, była wcześniej prezentowana także w Wiedniu.

(sm)